Monopole

Alleen al voor die naam zou je gaan of anders ook voor het gebouw. Steeds wanneer ik het Stedelijk Museum bezocht gooide ik een bewonderde blik erheen. De voormalige bioscoop in Amsterdamse schoolstijl stond jarenlang leeg. Nu is het verbouwd tot een museum. Komt dat even goed uit, soms moet je als man vluchten, wanneer Eega een club oud-collega’s, kan ook zijn vriendinnen, buurvrouwen of anderzijds gezelligheid te lunchen vraagt. Echt, ik heb het geprobeerd, manmoedig standgehouden, maar je komt er niet tussen, er bovenuit, ze praten allemaal tegelijk en dikwijls ook over onderwerpen waar je als man hetzij geen weet van hebt, geen verstand van of ook liever niets mee te maken wilt hebben. Dan maar op pad.

Schiedam, heerlijke stille stad, of wat kies ik een leuke route uit langs oude grachten en molens. Delft is leuk, Leiden ook en mijn eigen stadje Dordt is volgens kenners een verborgen pareltje. Nou, slenter eens door Schiedam. Monopole stelt niet teleur, er is net genoeg overgelaten van het oude gebouw, Amsterdamschooltegeltjes, versleten trappen en boven herken ik een kamertje waar de filmprojectoren gestaan moeten hebben; rechthoekige uitsparingen in de muur. Het tentoongestelde is net zo vreemd als daarna in het Stedelijk. Hier alles met lichtprojecties, onbegrijpelijk mooi, aan de overkant is het in de linkervleugel ook mooi maar niet erg vrolijk makend. Over alles wat er mis kan gaan, of mis is gegaan in de levens van de diverse kunstenaars, te vroeg overleden kinderen, miskramen enzovoort. Dat komt mij te dichtbij. De andere vleugel zit gelukkig barstensvol abstracte kunst. De koffie is gratis, althans de museumvrijwilligster swipet langs de machine in haar enthousiasme om me uit te leggen hoe het werkt en; het werkt. Het apparatski begint terstond te schenken; ‘Nee, sorry, mijn fout!’

De keus van een eettentje later wordt ook al voor mij gemaakt, een leuke gevel met de naam Gerardus kan ik niet links laten liggen. Het kogelronde zuurtje dat me bij het afrekenen wordt meegegeven spuug ik toch maar in de gracht, De Lange Haven. Ik kan nog niet naar huis, naar Eega met haar natafelende ex-collega’s, langs de grachten dus. Alweer een molen, of is dat die ene die ik net ook al zag? Google leert me dat er nog zeven staan, van de dertig ooit, allemaal even reusachtig hoog. Bij museummolen De Walvis zit een in mooi groen gehulde moslima, met wimpers als molenwieken. Ik zie er wel een leuk plaatje in, maar ja ik ben geen Ted van der Elsken. Wel maak ik een foto van een spreuk op een muur, van Louis Lehmann:
‘Van mij kan men zeggen
dat ik mij verlies
in kleinigheden.
Maar ook
dat ik mij erin vind.

Een beetje stad heeft een Kerkstraat, Nieuwstraat en een Grote Markt en ik doorkruis deze om langs de Schie die stil in de zon ligt te stromen richting NS te slenteren. Het lege plein voor het station gaat opgevuld worden, de bouwkraan geeft aan, dit gaat hoog worden. Nog niet heel lang geleden zouden dit kantoren worden, woningen nu. In de Sprinter, stoptrein was de vroegere naam, probeer ik als enige van mijn telefoon af te blijven. Net voordat we na CS de tunnel inzoeven verzwik ik mijn oog, even niet opgelet, daar staat opeens alweer een wolkenkrabber. Mijn telefoon brengt uitkomst; Post. Echt heel mooi, geïnspireerd op het eronder liggende postkantoor aan de Coolsingel. Dat met die enorme monumentale hal waar ik toen PostNL nog PTT heette, weleens een postzegel kocht. Alweer een aanwinst, deze toren, past goed, in die metropool.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                              

Geluksvogel

’Hó, wacht, ik loop verkeerd, ik moet tussen jullie in’
en hij wurmt zich tussen hen in. De glimlach van de hen tegemoetkomende vrouw doet vermoeden dat zij het door heeft. Daar loopt een vader die op stap gaat met zijn twee dochters. Of meisjes, zoals ze in zijn ogen nog steeds zijn. Ziet hij de ene, slank en modieus gekleed wegstuiven op haar grijsgroene E-Bike denkt hij Goh, wat rijdt daar een leuk meisje. Loopt hij de andere tegemoet, slank en modieus gekleed achter de crème- zwarte kinderwagen, denkt hij Goh, wat komt daar een leuk meisje aan.

De zon schijnt nog, maar het wordt al wat frisser ‘s avonds. Het terras zit vol, gereserveerd ja, maar liever binnen. Ze schuiven aan een leuk klein tafeltje in het kleine restaurantje, de vader wil graag in het hoekje, als het hier straks volloopt zit zijn goede oor aan de goede kant. Het drukke gesprek gaat gewoon verder, nog geen tijd gehad om op het menu te kijken. Hij bedenkt zich, niks nulpunt nul vandaag, rode wijn moet het zijn. Geluksvogel dat hij is, uit eten met twee mooie vrouwen, want dat zijn die meisjes inmiddels, moeders zelfs. Proost! Hij vraagt, waarvoor is dit ook alweer?
‘Voor je verjaardag PA!’
Daar komt de ober alweer, of ze al hebben besloten? Wat, oja, brood met smeersels dan maar. En weer buigen ze zich over tafel, het zit vól, druk gepraat en waar gáát het hier over. Het gaat overál over, de kinderen, gezamenlijke herinneringen, over vroeger, hun jeugd.

De zomer is bezig herfst te worden, het wordt wat vroeger donker. Het kaarsje op tafel dooft uit en de attente ober brengt een nieuw. Het lichtje weerkaatst in de ogen van de dochters en hij denkt wat zijn ze mooi, zijn meisjes, terwijl hij luistert naar hun enthousiaste gekwebbel. Of ze al hebben besloten? Ha, jahoor, hij dacht het al, de een gaat voor de bavette en de ander voor de burger. En zij wisten het ook al, PA! Neemt de kabeljauw.

Op zijn vraag;
‘Beste zangers gezien?’
brandt het los. Als er een ding is wat hij ze heeft meegegeven is het wel de liefde voor muziek. De wijn wordt bijgevuld, ‘Proost PA!’, de wildste avonturen van de twee worden komen ter tafel, maar worden hier niet besproken om hen niet in diskrediet te brengen. Het gaat van festivals, bands en boybands, Eminem, waar PA! Geen fan van was, tot –niet meer bestaande- discotheken. Dat ze laat of te laat – ‘s morgens vroeg pas – thuiskwamen. En ook nog wilde avonturen die PA! tot nu toe niet kende worden verklapt. Ach, ja, hij is ook jong geweest. En wild.
‘Wat ben ik toch een geluksvogel’,
denkt hij weer en hij zegt het nu ook en het scheelt niet veel of hij moet op zoek naar een zakdoek.

Bescheiden als deze vader is wil hij gewoon nog een koffie. Niks ervan, ijs moet het zijn, kom op! Oké, zo’n dame-blanche is wel lekker. Terug naar de auto, door de stad die stil is en verlaten, langs de haven waar het water donker glinstert, onderlangs de scheve toren, die hoog boven hen de koperen klok één keer laat slaan. Hij mag tussen in.

Angela

Begrijp me goed, ik ben zeker geen fan van Angela de Jong, maar wat schreef ze een geweldige column laatst. Die, dat je beter over de Islam kan schrijven dan over de Hond. Ooit waagde ik me er ook aan, iets schrijven over deze plaag. Maar dan gecamoufleerd, enigszins besmuikt. Juist alsof ik heel graag ook een hond zou willen, eentje die niet kwijlt of stinkt. En heel belangrijk, wat ik nog vergat, eentje die niet poept. Je zal toch met je hand verpakt in een plastic zakje zo’n intens vies, zacht en warm vers uitgescheten stuk stront op moeten pakken. En dan daarmee weer naar huis moeten wandelen. Daar is maar één woord voor, Gétverredémme. Maar neehoor, dat vinden we allemaal helemaal niet gek, dat is volkomen geaccepteerd. Net zoals daar staan, een beetje de andere kant opkijkend, of op je telefoon, terwijl jouw dier met lichtgebogen rug zijn drol uitkakt. Dat is gewoon heel gewoon.

Ik schreef ook een verhaal over dr. Deng, die uitgerekend had hoeveel kuub excrementen er inmiddels moeten liggen in de groenstrook naast zijn huis. Zoveel honden in zijn omgeving maal zoveel keer per dag is; een schrikbarende hoeveelheid. Naar beneden afgerond zijn er in Nederland ongeveer 1,8 miljoen honden. In een kleine straal rondom mijn huis tel ik er zo al een stuk of tien. De meeste daarvan blaffen gelukkig niet of bijna nooit. Maar die paar die dat wel doen verpesten het voor de rest. Waarom vinden we dat met z’n allen gewoon? Ik blaf niet, ik maak geen lawaai. Maar de hond mag gewoon blaffen, dat geeft toch niks, ach, laat hem toch. Zoals die buurman die standaard dat zwart-witte ding elke ochtend al voor zeven uur loslaat in zijn tuintje. En dan dus hele buurt wakker blaft; gewoon.

Ik zal, net als Angela, er wel niet over mogen schrijven, maar nu ik ben begonnen ga ik nog even door. De lange lijn. Wat een onding is dat, althans in de handen van veel hondenbezitters. Baasje op de stoep, hondje meters verder aan de lange lijn in de groen (poep) strook aan de andere kant van het fietspad. Alsof ze alleen op de wereld zijn, die fietser moet maar remmen, of zien dat hij er voorbijkomt. Laatst kwam ik zo’n stel tegen, wandelend, verder naar links kon ik niet, steil dijktalud. Letterlijk stilstaan en wachten tot het baasje de lijn inhaalde, de hond naar zich toetrok, grappig lachend en niet begrijpend dat ik niet, zoals hij, stráálverliefd ben op zijn dier.

Nog erger, loslopende beesten. Als wandelaar wandel je veel. Sommige hondenbazen doen dat ook, met dat beest. Het liefst wandel ik door de natuur en het liefst word ik dan niet opeens besprongen door een hond. Of besnuffeld, of benaderd, nieuwsgierig, agressief of enthousiast. Ik weet niet wat dat beest gaat doen dat op mij afkomt, of soms opeens voor me staat. Kwispelend of met grommend met opgetrokken bovenlip. Ik heb daar geen zin, dat hoeft voor mij niet, gek hé, mag dat?

Gelukkig is er in mijn stad één stukje (nieuwe) natuur waar geen honden mogen komen. Dat dat stukje zwaar ter discussie staat is logisch. Hondenbezitters vinden dat niet normaal, zij willen daar ook in mogen met hun dier. Laatst kwam ik er toch zo’n stel tegen en diep, heel diep van binnen dacht ik heel kort aan Angela, hoe zij haar column eindigt. Dat zij op een bepaald moment dan voor een algeheel hondenverbod is. Maar dat natuurlijk niet hardop zegt.

Ik ben Lily

Voor de volledigheid, even voorstellen, eigenlijk heet ik Lily May, maar meestal wordt dat May weggelaten. Ik ben in mei geboren, zodoende, en persoonlijk vind ik dat eerlijk gezegd wel mooi. Misschien komt dat jou, lezer, bekend voor, die titel; ‘Ik ben.’ Nou, dat kan kloppen, eerder verschenen verhaaltjes over Juul en Jens en dat zijn toevallig mijn nichtje en mijn neefje. De namen van mijn pa en ma ga ik hier niet geven, maar die van mijn zusje wel; Luana. Mooie naam hé, maar ja, ik heb haar nooit gekend, want ze is maar achttien dagen oud geworden. Je snapt natuurlijk wel dat dat een heel groot verdriet was. En nu zijn papa en mama extra blij met mij, hihi. (en mijn opa en oma ook natuurlijk) Je kan wel merken, het is allemaal nog erg nieuw en onwennig voor ze, maar wat zijn ze lief. Het liefst houden ze mij de hele dag vast. Ik vind het best hoor, even een huiltje (nooit huilie, huilie zeggen) of hup, daar beland ik alweer in de armen van deze of gene.

Volgens mij woon ik in een fijn huis, klein maar fijn, en in een hele grote tuin. Waarin, als ik het goed begrijp nog heel veel bloemen moeten gaan groeien. Er is nu wel een verschrikkelijk grote groene vlakte, zo ver als ik kan kijken. En die paadjes er doorheen, daar is volgens mij iets misgegaan, niet recht maar met bochten en slingers. En de kamer waarin ik woon is wat jullie, denk ik, gezellig noemen. En misschien goed om te weten, als je zo klein bent als ik, zie je nog niet alles even scherp. Dat boekje met zwart-wit afbeeldingen werkt prima, maar af en toe verschijnen er nieuwe gezichten boven mijn bed, geen idee wie dat zijn en bovendien zijn ze wazig. Ik weet al, als ik dan even glimlach, dat werkt, dan kraaien ze van plezier. Maar verder, eeh tja, ik ben nu precies drie maanden oud en meer weet ik niet hoor.

Oja, schiet me nog te binnen, over een poosje gaan die voornoemde opa en oma op mij passen, nou het zal mij benieuwen. Laatst hoorde ik hem iets mompelen van; ‘we willen allemaal oud worden, maar oud zijn niet!’ Volgens mij een cliché. Die oma schijnt behoorlijk lief te zijn, met oneindig veel geduld, kan nooit nee zeggen en heeft een heel repertoire aan liedjes met rare teksten. Terwijl hij zijn ei kwijt moet met poppenkasten en huizen maken, opvouwbaar en van karton. En in de tuin schijnt er een houten speelhuisje te zijn, nou ja, ik hoop dat dat nog even niet gesloopt wordt, voor mij duurt dat nog even. Oja, nog iets wat ik wel even kwijt moet, nu ik jullie toch spreek. Het begint op te vallen, ze hebben iets met dieren, die ouwelui van mij en dan heb ik het niet over de standaarddieren waar ouders altijd mee aan komen zetten. Jeweetwel, schapen en lammetjes en een koe die dan Boe zegt, neenee, zij zitten meer in de apen-, olifanten- en leeuwen sfeer. Overal van die beesten, op mijn trui, op de deken en de handdoek en zelfs in mijn kamer. En ik ben bang dat dit niet een fase is. Gewoon structureel, dat woord Afrika, dat komt zó vaak langs. Ik heb het idee dat ze daar iets hebben, iets van een jeep met een tent op het dak, wat dat ook zijn mag. We gaan het zien, ben bang dat ik er niet aan ontkom, ik zal eraan moeten geloven, nou ja maar een beetje mee bewegen. Je doet ze er een plezier mee, hop, naar Afrika. Oja, nog iets, Juul had een grote tekening voor me gemaakt, ook al met diertjes, lijkt me wel een lief meisje, Jens ook hoor, lief, maar jongetje dus en ik vermoed dat hij wel een doerak is. Of is dat een ouderwets woord? Schurk dan misschien, zegt opa ook altijd tegen mij.

Beetje jammer wel dat ze niet door hebben dat mijn luier een beetje erg vol is. Misschien is het een idee om schuin te liggen, zodat tie doorlekt. Héé’, wakker worden, mag ik even een klein beetje aandacht? Nu heb ik de naam weinig te huilen, maar in this case, huilen dan maar weer?

Rotterdam de gekste

Direct nadat mijn Eega me uit de auto heeft ‘gegooid’, zij gaat aanstonds inschepen op haar SS Rotterdam, sta ik er middenin. Een brandweerspuit tovert een regenboog over de Castor (boot), de Hoerenloper (brug) en de Montevideo ( wolkenkrabber). Wereldhavendagen, alles wat kan varen of enigszins maritieme trekjes vertoont laat zich hier zien. Daar ligt een lichtgrijs stalen zeiljacht, strak en zakelijk, opleidingsschip van de Marine. Ik zie net de Furie wegvaren, een stoomsleepboot uit 1916. (geboortejaar van mijn vader) In een onmogelijke houding pleegde ik er ooit een klein plasje in het piepkleine wc-tje. Maar wat komt daaraan, ik herken het onmiddellijk en het staat er ook op, het is de Piet Hein. Toen vond ik het een mooi jacht en destijds was het eigendom van Prins Bernard, nu is het gedateerd en niet erg fraai. Te laat, het had een leuke foto kunnen zijn, de boegen lagen even parallel, de Tyde vaart juist weg. Dit is een hypermodern elektrische hydrofoil, gekke combi. Ik kan wel honderdduizend foto’s maken hier, al die schepen afgetekend tegen de strakke skyline van de stad, heerlijk.  

Iets verder doen vijf stoere havensleepboten met namen als Schelde en Hudson, hun kunstjes, keihard aanvaren, dan opeens zich omgooien zodat ze bijna kapseizen en het hele achterdek onder water zetten. Er ligt een Fishermans Friend-blauw ponton met een skatebaan erop. Ik ga aan boord bij een schip dat letterlijk helemaal bedekt is met zonnepanelen, hoe gek wil je het hebben. De zon schijnt, de lucht is blauw, een oranje helikopter in de lucht, gele watertaxi’s en snelle waterbussen en daar komt de enorme Stena-line aangevaren. De A834 (Zr. Ms. Den Helder) laat ik liggen, de rij om aan boord te gaan van dit Marine schip is van Efteling-achtige proporties. Vanaf het ponton met een gigantische hijskraan die zich spiegelt in de blauwe gevel van het grootste gebouw van de stad, De Rotterdam, bezie ik dit gekkenhuis. Op de Erasmusbrug is het nog do-able, maar op de Willemskade wordt het mij te druk. Maar ik wil naar de museumhaven, daar ligt de driemaster De Oosterschelde, helaas, ik mag er niet op. Jammer, ik app een foto van de boegspriet en het vinkennet eronder naar een vriendin, ooit werkte zij erop en voer de wereld over.

De fuik van de Marine sla ik over, vaststaande files van mensen. Met mijn toen nog kleine dochter M bevond ik  mij opeens op een Marineschip. Bij het kanon aangekomen wilden wij snel weg en zij sprak de onvergetelijke woorden: ‘Nee, dat is niks voor ons hé pa?’ Langzaam begin ik nu door mijn hoeven te zakken, het geslenter, de hitte en de drukte. Deze krankzinnige kermis, de lust voor het oog en alle verder aanwezige zintuigen, ik hou ervan. Tijdens de allereerste Sail Amsterdam woonde ik daar en bezocht dat gebeuren, destijds nog te doen qua drukte. Een bemoeizuchtig chefje op mijn werk dacht toen punten te scoren en liet een enorm spandoek drukken voor aan de gevel op het Rokin. Het was in die tijd dat het woord Uitverkoop vervangen werd door SALE, je raadt het al, toen wij het doek uitrolden stond daar met grote rode letters het woord SAIL. Ik moest er nogal om lachen. Ik app een foto van het SS in de verte naar mijn Eega, ze zal nu bijna klaar zijn denk ik. Heel gek, het reuzenrad erachter lijkt van hieraf wel op het dek van dat oude stoomschip te staan.

Nu klim ik de steile trap op naar ‘Het Park’, het is genoeg. Wat een weldadige rust, zondagmiddag, schaduw onder de oude bomen, vogeltjes, vijvers en bruggetjes en, stilte. Zo vlak na de commotie van de demonstratie ‘Wij eisen de nacht terug’, ben ik extra alert en straal nog meer onschuldigheid uit dan gewoonlijk naar de spaarzame dame die het waagt hier te wandelen. Daar, Dijkzigt torent boven de bomen uit en dat daar is het Westin hotel. Zo stippel ik mijn koers uit en laveer richting gele trein naar mijn eigen thuishaven.

Van de Kreeke naar de Kraage

Een groot reünie-ganger was je toch nooit. Zeker niet na die keer dat je er speciaal een flinke afstand voor aflegde en de portier van de plaatselijke schouwburg waar de reünie zich zou afspelen je, enigszins glazig aankijkend antwoordde dat ‘dat gisteren was’. Op de diverse scholen en opleidingen behoorde je niet tot de harde kern, was je een outsider of te vaak afwezig om met wie dan ook een dusdanige band opgebouwd te hebben dat je diegene nog heel graag eens zou ontmoeten. Niet dat je niet nieuwsgierig was hoor, hoe zou het met die of die gegaan zijn, of hoe zouden zij, de vele meisjes op wie je heimelijk min of meer ietwat verliefd was geweest er nu uit zien.

Wat je nooit doet, kon nu wel, appen in de auto. De file was volledig tot stilstand gekomen, een bemodderde vrachtwagen werd uit de sloot gesleurd en je meldde alvast dat je later zou zijn. Het was nog slechts twee jaar geleden, de vorige reünie, zelfde mensen, zelfde plek. Zou het weer nét zo gezellig zijn als toen? Ja dus, warme ontvangst, handenschudden en krampachtig hield je vast aan de nieuwe begroeting, de post-corona hug, niks drie keer zoenen die alle nichtjes je nog probeerden op te plakken. Neef A kwam op je af met een stevig ingepakte koker met de mededeling dat hij een oorkonde voor je had. De schrik sloeg je om het hart, o no, wat krijgen we nou, toch niet weer? Waarom, wat had je gedaan? Eerder dat jaar was je op een samenkomst naar voren geroepen, gehuldigd en tot erelid benoemd. Nu koffie met voetbad, bolus met plakhanden, links en rechts gesprekjes, bekende en onbekende oude foto’s in oude albums bekijken. Nichtje G gaat volautomatisch door over jullie laatste onderwerp van lang geleden, dat je even moet schakelen en denken van oja…  en ha daar is neef B die er de vorige keer niet bij was en heel lang niet gezien.

De oorkonde blijkt een zeer oude prent van de Groothoofdspoort uit jouw stad, aangeschaft door A in een verre stad in Frankrijk. En je kunt niet anders dan de gravure in dank aanvaarden en allen hartelijk welkom heten in die oudste stad van Holland, met de belofte hen rond te leiden. Soep en heerlijke broodjes met neef F en dan in kleine colonne met auto’s naar het startpunt van de wandeling. ‘Geheim!’ volgens de reünie-leiding. De voorspelde regen blijft uit, het wordt alleen maar warmer. Gezellig keuvelend kuiert de groep in wisselende samenstelling door ‘nieuwe natuur’ en plotseling openbaart zich een prachtig uitzicht, over de ‘Kreeke’ en in de verte ‘het dorp’. Met nichtje S haal je herinneringen op, samen logeerden jullie op de boerderij, heel jong nog. De vorige keer poseerden jullie zelfs samen hand in hand tussen de verschoten stenen leeuwen naast de trap van het stadhuis. De stoet houdt halt bij een boom, oja, hier was het, dit is De Plek, de boerderij. Je probeert het, voel je wat? Zindert er iets, heimwee, warme jeugdherinneringen van zólang geleden. Daar moet het wagenhuis gestaan hebben, de hoogstam fruitbomen, het varkenskot en in de wei achter de meidoornheg, jouw lievelingspaard Nelly. En ook deze keer is de plek voor de groepsfoto op het bruggetje over de ‘Kreeke’, wat moeite kost, mensen zijn diep in gesprek nog verderop, anderen gaan er alweer vandoor. Jij schreeuwt de vraag: ‘Wie heeft hier eigenlijk de leiding?’

In het dorp blijkt ‘De Rozemarijn’ er niet op vooruit gegaan, huisjes waar grote gezinnen woonden zijn verworden tot garages. Het schelpenmuseum staat leeg, op één grote doopvondschelp na. Café De Rode Leeuw, op het pleintje waar jij vroeger met je broers stunts uithaalde met de fiets, wordt omgetoverd tot appartementen. Ook werd je hier dikwijls gevraagd ‘van wie judder er één waren’ of noemden ze je ‘jongens van Jan de Wit.’ Daar was de muziektent, de hoefsmid en daar de vijver met de fontein. Sentimentele herinneringen en neef B zegt; ‘Ik mijmer wat áf!’

Grappig in dit verband te melden is dat je dochter bevriend is met een Amsterdamse huisarts, afkomstig uit Philipinne, die nu hij weet dan de oma van je dochter uit Zaamslag kwam, te pas en te onpas je dochter aanspreekt in voor haar onverstaanbaar Zeeuws Vlaams.

Heerlijke chaos om carpoolend terug bij de achtergalaten auto’s te geraken. Eenmaal daar is broer R zijn autosleutel kwijt. Lichte paniek ontstaat en je begint er, berustend, al vanuit te gaan dat het een latertje wordt vandaag, reservesleutel halen, maar wonderen bestaan nog, in een carpoolende auto is een onbekende sleutel gevonden.

Tijd voor de nazit bij de ‘Kraage’. Automatisch verdeelt zich de groep aan tafel, je kunt nu eenmaal niet iedereen spreken, en laten we wel wezen, sommige neven en nichten ken je eigenlijk amper of zelfs niet. En wie schuift daar aan tafel: Tánte! De laatst nog overgeblevene van haar generatie en ze ziet er goed uit en is nog springlevend. Met een stapel nog weer nieuwe oude foto’s, veel van oom F en haar. Oom F was een James Bond-achtige verschijning, had goed een fotomodel kunnen zijn. Zoals neef A zegt: ‘Zij waren vroeger het mooiste stel van Z.’

We nemen een biertje en we nemen er nog één en vooruit, een bitterballetje gaat er ook wel in bij deze gezelligheid. Je zit even bij Tante, bij wie je eens logeerde en op wiens pick-upje je steeds dat plaatje van de bossanova draaide. Ze is op de hoogte want ze vraagt of je nog steeds klimt en of je de Mönch hebt beklommen en de Matterhorn! Jouw voorstel om een tijdelijke groepsapp te maken zodat men de gemaakte foto’s daarheen kan appen, zodat iedereen meteen alle foto’s heeft vindt geen ingang. Niet iedereen doet er aan, appen en er is ook bij anderen de overgang naar Signal. Ingewikkeld allemaal. Her en der word je uitgenodigd om eens op de koffie te komen en anderzijds geldt dat natuurlijk ook; welkom! De reünie-leiding roept stipt om vijf uur: ‘Het is Afgelópen!’, maar we zijn nog lang niet uitgepraat, nog lange niet, nog lange niet…..

Ik ben Juul en ik ben Jens (2)

‘Komtie binnen en ik zeg; ‘Opa, wat heb je dáár nu weer?’ Hij wil altijd opvallen; een witte pleister en wit dotje op z’n arm. Oma zegt dat hij bij de dokter is geweest en dan vragen wij natuurlijk, waaróm?’ Wij mochten dokter zijn, ik de dokter en Jens de zuster. Maar ik had het al snel gezien, laat Jens het maar doen, die pleister eraf trekken. Jens vindt namelijk bloed nogal tamelijk interessant. Het moest snel, volgens opa, in één keer die pleister eraf. Het eerste stukje deetie zelf, héél langzaam en toen rekte z’n vel heel gek uit, nou, en toen was er niks te zien, of nou ja, een héél klein gaatje’.

Nu jij Jens. ‘O, laatst zaten we bij ze in de auto, ‘Oto’, zegt oma altijd  en dat mag niet van ons, het is auto en toen reed er een hele grote zwarte Amerikaanse pick-up voorbij, zo’n Chevrolet RAM. ‘Kijk oma’, zei Juul; ‘Zo’n auto wil ik later ook!’ En toen moesten ze allebei hard lachen, waaróm? En wij zijn op vakantie geweest in Frankrijk en daar hadden ze een hele grote speeltuin en allemaal zwembaden met glijbanen enzo’.

Juul; ‘En ik mocht geen salto duiken maar ik heb wel A en B diploma. Ik vind dansen leuk, op vakantie leer ik allemaal dansjes bij de animatie en toen ging ik het doen bij opa en oma en zag een filmpje van The Spice Girls dat mama vroeger heel leuk vond. Ik weet nog niet precies wat ik ervan moet vinden, ze deden wel heel raar met andere mensen die niet mee dansten. En ik wil ook voor C diploma en ook zeemeermin maar dat mag niet.’

Jens: ‘En d’r was een bosbrand maar die was niet gevaarlijk zei mama en papa deed allemaal tassen in de auto en bij het grote meer zagen we rook daar achter en vliegtuigen kwamen water scheppen en dat gooiden ze op het vuur.

Juul; ‘We gingen even kijken naar Lily, dat is ons kleine nichtje en ik had een grote tekening gemaakt en wij durfden niks te zeggen want ze is zo klein en ze sliep en die handjes zijn zo klein met die nageltjes. De tuin is wel lekker groot, daar kan Jens voetballen’.

Jens; ‘Soms moeten we mee naar Het Huisje Aan De Zee. Oké, daar doen wij niet moeilijk over, wij gaan wel mee, als we maar niet er in moeten, in die zee. Wij gaan krabbenpoten zoeken en zeesterren en kwallen en dan graven we een gat en daar moet die kwal in. Of we maken een hotelkamer boven in de duinen, met allemaal stokjes en handdoeken’.

Juul; ‘Op opppasdag vroegen wij aan opa of het ook zou kunnen dat hij eens één keer een dag geen grapjes zou maken en hij zei goed. Drie keer raden hoelang hield hij dat vol. Gewoon normaal doen, opa, begrijp je het niet? Hij denkt zeker dat hij wel gek kan doen maar als wij eens even lekker willen gillen mag dat absoluut niet. Als we lang op de bel drukken kan hij er niet tegen. Als we bij ze logeren kruipen we ‘s morgens bij ze in bed en toen zei oma dat opa slaapt zonder onderbroek, toen hebben we zo gelachen dat het dekbed bijna kapot ging en de kussens ook. Waaróm?’

Jens; ‘Wat dan wel weer leuk is, is dat speelhuisje achter in hun tuin. Dat kan in en uitgeklapt worden en daar woon ik en Juul is de pakketbezorger en die komt dan allemaal dozen brengen en dan belt ze aan met de bel aan de buitenkant en dan ben ik soms niet thuis en schrijft Juul het op een briefje.’

Juul; ‘We zijn in een hotel geweest en daar was een berg en daar zijn we bovenop geweest en dat was spannend en mama zei dat opa dat best leuk zou vinden. En toen moesten we heel lang naar huis rijden en ik wou het net vragen maar Jens was eerst: ‘Mama? Is het morgen maandag? Mogen we dan naar oma?’

Gemengd douchen

Was het om Jezus-Eik te vermijden of wilde Nina ons persé Sint-Job-in-’t-Goor laten zien, we zullen het nooit weten, wij van de Sultana’s. Op weg om twee dagen te klimmen in Rochers de Renissart (klinkt mooier dan Hotton). En wel onder een hemel van het mooiste aprilblauw met een lage zon die het stilstromende Ourthe water doet glinsteren. Die eerste dag dringen we niet al te erg aan. Het achterste massief, ‘oefenrots’ is ons genoeg. Er hoeft niks, alles kan, alles mag. Na de lunch nemen we zelfs een break, wandelen hoog over de rotsen het klimgebied voorbij. Mijmeren op een bankje bij Moulin de Hotton met het stilstaande waterrad en fantaseren over onze gezamenlijke droom, een paar dagen rondhangen en klimmen bij dat ene onbemande hutje hoog in de Zwitserse bergen. Er worden ezeltjes geaaid en wortels gevoerd. De woorden nul-punt-nul worden niet uitgesproken, er is bier, er is wijn en curry en pasta, er wordt gelachen en geplaagd. Je hebt meer pijn in je nek van het omhoogzekeren dan in je vingers.
‘Kijk, dat is pas echte liefde, met z’n vingers in mijn klimschoentjes,’
horen zeggen als je haar d’r klimschoentjes aanreikt en dan je gevatte antwoord toch maar voor je houden.

Keuzestress, we weten het niet, terugrijdend van het klimgebied naar de Tukhut (gewoon nooit HerBerg zeggen) wat we eerst willen doen, douchen (het was warm geweest) of eerst bier (het is nóg warm). Razendsnel duiken Nina en ik de douchecellen in, zij links, ik rechts. Het water is amper op temperatuur of daar schuift zij al mijn doucheshampoo onder het muurtje door terug. Dan snel, snel, snel aan de Durbois blonde op het bankje tegen de warme muur van de hut.

De NKBV streeft naar opheffing van de traditionele indeling in Regio’s en wil in plaats daarvan spreken van communities. Immers met de ontstane appgroepen vallen grenzen weg. Naast de Rivierenlandapp, kennen wij de tijdelijke klimweekendapp, die van de Sultans (- of Swing) van Robby, Mehshad en mij en nu deze; de Sultana’s, met Lynn, Nina, Mehshad en mij. Een viertal op zoek naar evenniksaanjehoofd. Noem het wat mij betreft Zen – ik ben in gespannen afwachting van Hoogtelijn 2, met wel of niet op de ‘gespot’ pagina’s mijn boekbespreking over het boek ‘The Zen of climbing’.

Wetende dat met een familieweekend van 26 mens, met leeftijden van 7 tot 70 (plus) de hut niet bepaald een stiltegebied zal zijn, kwam daar nog een nachtmerriebericht bij; er is een rally, die start op het pleintje pal voor de hut. De Course de côte de Sy. In 90 seconden scheuren racewagens vanuit Sy de heuvel op. Ik voorzag ellende, gekte, herrie, drukte en uitlaatgas. Echter, in onze kamer 1, aan de achterzijde heerst rust en stilte, de 2-persoonsnis bovendien gegund aan onze grootste rustzoekers, Lynn en Nina.

Ook de volgende dag wordt dé klassieker van het gebied, Annie met haar fissure, met rust gelaten. Ik klim een paar routes met wat weinig overtuiging, kom een keer zelfs niet boven. Aan voorklimmen begin ik hier sowieso niet, ik weiger op mijn schoentjes te vertrouwen, het is kurkdroog en toch lijkt het glad. Wederom schettert de zon over het riviertje dat net zo rustig dezelfde kant op stroomt als gisteren. Die geur van koffie uit je thermos, verderop rinkelen karabiners, je zit even op een graspol met je ogen dicht en je hoort je klimmaatje zachtjes neuriën achter je. Als je er gevoelig voor bent zou je dit bijna Zen kunnen noemen. Niks moet, het is ont-moeten, het samen zijn met anderen en die anderen ontmoeten. Maar dan, de laatste drie routes, hoog, de rots iets anders qua structuur, het geloof komt terug, het geeft me een boost. En dan die laatste route nog, onverstaanbare niet veel goeds belovende klanken klinken van boven, Mehshad doet hem eerst. Marten zwaait uitnodigend met het touw naar mij. Is dat de motivatie, zijn het de andere wachtenden, of is het toch Marten die me zekert, die ik zolang niet heb gezien en al zolang ken; ik vlieg!

(note to self) De volgende keer gewoon meteen bier bestellen en mee onder de douche.

Ik ben Juul en ik ben Jens

‘Wat me nu weer gebeurde, oma haalde me op en we gingen naar haar huis. Sinds ik bij de bel kan, bel ik aan. Gewoon keihard en net zolang totdat tie opendoet, opa, en dat is meestal héél snel. Maar deze keer zat er een briefje onder de bel geplakt. Een tekening van een deurbel en daar overheen een groot rood kruis en mijn naam Juul. En nog iets wat ik (nog) niet kan lezen. Oma zei; daar staat: niet aanbellen. Nou dan moetje mij hebben. Ik belde (kort) aan, opa doet open, ik ren door naar de zijkamer waar opa altijd zit typen en trek een papier uit de la van dat ding, is dat een ouderwetse compoeter – anyway – en teken een grote groene ‘akkoord’ V, ondertekend met Juul en met plakbandje over opa z’n tekening heen…. Ze hebben het er nóg over.’
‘En nou ik, ik heet Jens en ik zat in de auto van opa en oma en we reden achter een heule grote vrachtauto, blauw met geel. Heel erg langzaam reed die. Ik zei: ‘Mijn papa gaat er altijd voorbij’. Dat is een lesauto, kijk maar, er staat een L op. Schijnt grappig te zijn. Net als die foto die opa maakte. Ik moest mee maar de bieb om boeken te halen. Die moet ik dan zelf uitzoeken. En het waaide heel erg hard en toen was er een grote grijze container met vier wielen omgevallen en al die papieren vielen er uit. En toen moest ik er naast gaan staan van opa. En toen maakte hij een foto en toen stuurde hij die naar papa en mama. En opa zei tegen ze; ‘Jens is weer lekker bezig geweest.’ Ik zei ’Nee opa, is nie leuk grapje.’
‘Nou ik weer Jens, nu ben ik weer aan de beurt.’
‘Nee , ikke nog, goed opletten.’
‘Nee, ik ben en ik wil vertellen over het huisje.’
‘Watdan watdan?’
‘Nou gewoon dat opa een huisje heeft gemaakt om in te spelen onder het afdak achterin de tuin en dat het nu niet kan omdat het te koud is en dat ik op zwemles nu al een roze bandje heb en onder water kan.’
‘Nu ben ik aan de beurt Juul, goed opletten. Ik zag precies dezelfde auto als die van opa en oma en nee even wachten Juul, ik mag eerst, echt serieus, opa die heeft pijn in z’n bil  en z’n bips en dan vraag ik steeds aan mama want ik wil vragen aan opa; ‘Opa heb je nog pijn aan je bil? Doet je bips nog zeer, haha?’
‘Nou Jens ben je nu klaar, jij hebt altijd van die lange verhalen, ik weet niet of het jullie interesseert maar wat ik altijd doe bij oma, hondje spelen en dan stuurt zij het hondje het bos in en blaf blaf ik naar de keuken. Nee Jens, ik ben nog niet klaar en ík ben het hondje en ik heb het roze bandje bij zwemles en bij korfbal mag ik meedoen met de Efjes.’
‘Ik begin altijd meteen te vragen of ik een snoepje mag en een koekje en een pakje drinken. En of ik op de tabellet mag, fillumpje kijken.’
‘Oma brengt mij dan naar zwemles ze kan nooit nee zeggen.’
‘Bij opa en oma mag lekker alles, op tafel zitten en op oma d’r telefoon kijken. Alleen mag ik nu niet meer binnen voetballen, ik doe altijd hóóg schoppen en anders gaan de lampen kapot en ik mag ook niet in het speelhuisje buiten want dat is nu ingeklapt.‘
‘Jaaaah, dan gaan we soep maken.’
‘Oja Juul, ik wil ook.’
‘Maar dan moet je wel luister Jens, ik ben je baasje.’
‘Okeee dan…’

Commissaris

‘Wat maak jij toch veel mee’, wordt mij weleens gezegd en dat klinkt bijna als een verwijt. Valt reuze mee vind ik zelf en zeker nu als pensionado vaar ik door ietwat rustiger vaarwater. Er zijn ook heus momenten dat ik eenzaam door uitgestorven troosteloze polders fiets en wanhopig uitroep; ‘Hallo, is hier nog iemand?’

Wat me nu weer gebeurde, tot het laatst aarzelde ik, wel of niet naar de Nieuwjaarsreceptie van mijn club, voor een deel van de harde kern van NKBV Rivierenland, het selecte groepje van ruim gerekend 50 klimmers van de meer dan 1100 Regioleden. Goed en wel binnen, het was opvallend drúk, werd ons gesprek onderbroken; het officiële gedeelte, ik moest naar voren en wel helemaal, er ging iets gebeuren. Tot mijn totale verassing kreeg ik een toespraak, een lofrede. Tijdens de eerste woorden doken opeens mijn trouwe vrienden van de GGE* op, mijn mond viel open en in een schaterlach zwaaide ik naar hen en toen pas zag ik dat mijn trouwste metgezel, Ada – altijd onder het pseudoniem Eega figurerend in mijn verhalen – er ook bij aanschoof. Elwin, onze penningmeester, ging onverstoorbaar verder; wat ik allemaal had gedaan, hoelang was ik al lid, wat ik had betekend voor de club. Was ik eerst nog verbaasd, gaandeweg alle loftuitingen begon ik me steeds ongemakkelijker te voelen, het hield maar niet op. Af en toe ook doorspekte Elwin zijn verhaal met leuke anekdotes, dat ik dacht hoe weten ze dat allemaal en hoe hebben ze dat nou weer onthouden.

De GGE*, de door mij opgerichte bergsport vriendengroep, dit jaar Zwitserland, 31e tocht.

Ik was werkelijk flabbergasted, sprakeloos, had een droge bek, riep er dwars doorheen dat ik dórst had en het ging maar door. Ik wilde de spreker af en toe aanvullen of verbeteren maar kwam er niet tussen totdat de aap uit de mouw kwam, ik werd benoemd tot Erelid der Regio Rivierenland van Nederlandse Klim- en Bergsport Vereniging.. Een illuster gezelschap, van nu slechts twee leden, de ander is Jos Mesman, de lieve vrouw is helaas overleden, jarenlang voorzitter en voorvechtster voor de vereniging, met liefde voor de club. Precies dat wat ik ook altijd beoogde, er een club van maken, een clubgevoel creëren, saamhorigheid waar iedereen zich op zijn gemak kan voelen.

Ik kreeg onder andere een tegoedbon voor een mooi hotel, Castel de Pont-à-Lesse uit 1800. Inderdaad, ik heb het ooit gemompeld, dat ik er wilde overnachten met Eega, toen wij ons in de fraaie lobby moesten aanmelden en daarna door het parkachtige bos met de enorme sequoia’s naar het gelijknamige klimgebied wandelden. Klimmers hebben kennelijk een goed geheugen.

Tja, het was een lange lijst, ik heb heel veel gedaan, maar ach, over dertig jaar uitgesmeerd valt het ook wel weer mee. Hoogtelijn, Nieuwjaarswandelingen, klimcommissaris, lezingen en nog meer. En toch, het was veel te veel eer, ik blijf liever ongezien achter de coulissen. Toen ik die nacht heel laat naar bed ging, de hartslag was gekalmeerd, bedacht ik pas wat ik had moeten zeggen. Ik ben een zeer slechte spreker, beter schriftelijk dan mondeling:

‘Als ik dit geweten had, was ik niet gekomen. En ik deed het allemaal alleen maar voor mezelf omdat ik het zelf zo leuk vond, nee hoor, uit liefde voor de club en al die leuke mensen. Kennelijk zit ik de ‘winstpunten’ momenteel. Oudejaarsnacht ontmoette ik een vage kennis. Hij las mijn boek ‘Cowboy in Nepal’ (2009) en herlas het nu opnieuw, maar zocht op internet alle routes, hutten en toppen op en zag het allemaal voor zich. Voelde voor mij als een heel groot compliment. En haha, om het helemaal echt te maken, ik wil alle mensen bedanken en bovenal mijn lieve Eega daar’

Kun je nagaan, Elwin, de spreker, ken ik al tweeëntwintig jaar. Ik organiseerde, met subsidie van het NOC-NSF, twee keer een ’Masterclass’, voor twaalf talentvolle klimmertjes uit onze jeugdgroep. Gegeven door Mirjam Verbeek en Casper ten Sijthoff, beiden meervoudig Nederlands kampioen leadklimmen. Van die selecte groep klimt een aantal nog steeds en is zelfs een aantal nu kliminstructeur, zo ook Elwin. Na afloop van zijn speech herinnerde ik hem daaraan en hij bleek dat niet meer te weten, dat ik ook daar achter zat. Gelukkig maar en ook dat nog veel meer dingen niet genoemd werden, het was allemaal al gênant genoeg. VVA lid, afgevaardigde van de Regio voor landelijk overleg. Materiaal depotbeheerder, (rare) film voor vijftig jaar Rivierenland, bergsportquiz enz. En dat ik in feite het toenmalige blaadje ‘Relais’ gebruikte als platform voor mijn hobby; schrijven.

Mag ik hier één titel noemen die iets weergeeft van mijn doel, het alles niet té serieus te nemen? ‘Sfeervol ontlasten aan de Ourthe’. Toen wij allen de koffie dronken van een niet nader te noemen klimcommissaris, van het merk ‘Tectyl’ en iedereen lopend onderweg richting klimgebied met hoge aandrang de bosjes in moest langs voornoemde rivier.

De volgende morgen las ik alle reacties op de socials. Er was er een van een klimvriend die mij eens verklapte als veertienjarige al mijn verhalen te lezen in het Relais; hij appte; ‘Dat ik een inspiratie ben voor hen allen’. Gisteravond te perplex, nu ontroerde het mij zeer, gelukkig sliep Eega nog. Elwin sloot zijn rede af met deze woorden; het was bekend dat ik blijf klimmen maar dat wil proberen in een ‘Zen modus’. Daar kon ik mooi op inhaken voor een kort slotwoord. Ik vertelde over het boek ‘The Zen of Climbing’ en dat ik dat mocht beschrijven voor de boekenrubriek in het blad Hoogtelijn.

Ik ben dan wel  gestopt als vrijwilliger, ik klim door zolang het gaat en zal altijd blijven houden van de bergen en alles en iedereen daaromheen.